arbeidsmarkt Coenmans is bezig met een onderzoek naar de effecten van robotica op de werkvloer door ook aan werknemers zélf te vragen wat ze verwachten en wensen. ‘Wat willen zij, wat zijn hun drijfveren om te werken? Mensen hebben soms het gevoel in een trein te zitten die maar één kant op gaat, als het gaat over de toekomst van werk. Maar we kunnen ook veel zelf bepalen. Als we de trein de goede kant op navigeren, kan de situatie over dik dertig jaar beter zijn dan nu. Rotklusjes als rapportages wordt door de computer gedaan. Fijn toch? Elke toekomstvoorspelling behoeft relativering. Terugkijkend naar het verleden, blijkt maar al te vaak dat voorspellers er naast zaten. Maar Robbert Coenmans heeft de laatste jaren genoeg gezien en gehoord om met zekerheid te weten dat automatisering en robotisering belangrijke thema’s zijn in die toekomst. Ongeschoolde arbeid is nu al grotendeels geautomatiseerd. En die automatisering kruipt langzaam maar zeker omhoog naar geschoolde arbeid. ‘Je ziet dat het voor mbo’ers in de administratie en juridische dienstverlening steeds moeilijker wordt om een baan te vinden. Ook in de verpleging worden steeds vaker hbo-opgeleide mensen gevraagd, omdat het werk steeds ingewikkelder wordt door de vooruitgang in de zorg.’ Zijn angst is niet zozeer dat er banen verloren gaan door verdergaande robotisering – er komen vanzelf banen terug, maar dat het werk er niet beter op wordt. ‘Dat is al zo sinds de industriële revolutie. Het doembeeld is voor mij de magazijnmedewerker van Amazon die met een koptelefoon op volledig computergestuurd taken uitvoert. Dit beeld past bij het digital taylorisme: een managementtheorie die bedrijfsprocessen puur wetenschappelijk en rationeel wil vormgeven, waarbij loon als belangrijkste motivatie voor de werknemers wordt gezien. Het werk hoeft dus niet bevredigend of zingevend te zijn.’ Wellicht leven we dan in een maatschappij waarin veel minder leuke kanten van het werk geautomatiseerd zijn. Fijn toch? Rotklusjes als rapportages worden door de computer gedaan. Dat levert tijd op om dingen te doen die we echt leuk vinden zoals nieuwe dingen verzinnen of contact onderhouden met cliënten.’ Routinematig of niet? In studies naar de arbeidsmarkt wordt vaak onderscheid gemaakt tussen hoog- en laaggeschoold werk. Coenmans kijkt liever naar routinematig versus nietroutinematig werk. Routinematig laaggeschoold werk is makkelijk te programmeren en dus al verdwenen. Een voorbeeld is de kaartlezer bij de afvalverwerking die vier medewerkers vervangt, onder meer door afval te identificeren, te wegen en de kosten te berekenen. → Wie is Robbert Coenmans? Robbert Coenmans is jurist. Hij was van juni 2013 tot juni 2015 voorzitter van FNV Jong en lid van de SER. Coenmans komt uit een ondernemersfamilie en was als student actief in de universitaire medezeggenschap en in de lokale, Tilburgse politiek. Hij doet aan de Tilburg University onderzoek naar robotisering en technologie en in het bijzonder de effecten daarvan op de werkvloer. SERmagazine 13 Ander werk

Pagina 14

Heeft u een spaarprogramma, onlinebook of web onderzoeksrapporten? Gebruik Online Touch: tijdschrift digitaal bladerbaar op uw website plaatsen.

SERmagazine september 2017 Lees publicatie 10Home