Robotisering

robotisering elkaar samenwerken bij de technologische transitie, zo luidt het advies van de SER (kader). ‘Bestuurders moeten de ondernemingsraad vroegtijdig en proactief betrekken bij de strategische afwegingen en niet pas als de besluitvorming al heeft plaatsgevonden’, volgens Verhulp. ‘Praat tijdens de overlegvergadering met elkaar over de toekomstvisie en de gevolgen daarvan voor het personeel.’ Commissarissen hebben de wettelijke taak om de belangen van alle stakeholders te behartigen in hun toezicht. Zij moeten dus ook bewaken dat het bestuur de medezeggenschap intensief betrekt bij de strategie en de personele consequenties meeneemt in de beslissingen, stelt Verhulp, bijvoorbeeld door nu al te investeren in om­ en bijscholing. Kenniskloof dichten Om in de rol van strategische partner serieus genomen te worden moet de ondernemingsraad over de juiste kennis beschikken. Veel ondernemingsraden zijn zich echter nog onvoldoende bewust van het belang van scholing, volgens een onderzoek in opdracht van de SER (ITS­onderzoek; zie www. ser.nl, publicaties). ‘Jammer, want zonder de juiste kennis ben je geen volwaardige gesprekspartner voor het bestuur. Dan is de kans groot dat je niet proactief invloed kunt uitoefenen, maar alleen nog achteraf, via de adviesaanvraag.’ Ook daar ligt een rol voor commissarissen, volgens Verhulp. Zij kunnen zowel bestuur als ondernemingsraad wijzen op het belang om de kenniskloof te dichten. Duiventilcultuur Catelene Passchier, vicevoorzitter van vakcentrale FNV, pleit eveneens voor een intensieve betrokkenheid van medezeggenschap bij de technologische transitie. ‘Werkgevers moeten samen met de OR kijken hoe ze kunnen anticiperen op de nieuwe ontwikkelingen en tijdig de discussie aangaan over bijvoorbeeld sociale innovatie en het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden. Ze moeten mensen meenemen in de transitie in plaats van ze achter te laten.’ De toenemende flexibilisering maakt de band tussen werkgevers en werknemers echter juist steeds losser. ‘Er dreigt een duiventilcultuur’, aldus Passchier. ‘De vaste baan staat onder druk, organisaties huren mensen steeds vaker in via tijdelijke contracten, of oproepconstructies. Dat is kortetermijnbeleid. Mensen ontlenen hun identiteit aan hun werk en zijn vaak zeer loyaal. De OR is geen lastpak, maar een verborgen strategische kracht De mevrouw die de Hema­worst verkoopt, is meer “Echt Hema” dan het management of de aandeelhouders. Die betrokkenheid verdwijnt als je mensen op afstand van de organisatie zet.’ Bovendien blijkt uit onderzoek dat de inzet van flexibele arbeid consequenties kan hebben voor de mate waarin aan scholing wordt gedaan, volgens Passchier. Dat kan uiteindelijk een negatieve invloed hebben op het innovatief vermogen van een arbeidsorganisatie. ‘Werkgevers kunnen dus beter proactief investeren in lange termijn­waardecreatie en duurzame inzetbaarheid.’ Werkgeverschap verdwijnt Ook vanuit maatschappelijk oogpunt is dat aan te bevelen, aldus Passchier. Er dreigt een tweedeling in de samenleving tussen hoogopgeleiden en een laagopgeleide, kansarme groep: mensen die hun vaste baan verliezen door automatisering en via uitzendbureaus of internetplatforms van de ene naar de andere klus moeten zwerven. ‘Juist deze kwetsbare groep heeft baanzekerheid en een verzekeringsvangnet hard nodig. Hoe zorgen we met elkaar dat mensen met weinig opleiding toch kwalitatief en menswaardig werk kunnen blijven doen, waar ze trots op zijn?’ Verbinding met werkvloer Ondernemingen staan dus zowel economisch, sociaal als maatschappelijk voor de uitdaging van duurzame verandering. Medezeggenschap kan daarbij een belangrijke rol spelen, aldus Passchier. ‘De OR is de verbinding tussen de strategie van de onderneming en de werkvloer. Als het bestuur aangeeft welke plannen er leven, kan de OR checken hoe de achterban daarover denkt en dat weer terugkoppelen. De OR wordt vaak gezien als lastpak, maar is een verborgen strategische kracht, die het draagvlak op de werkvloer kan vergroten. Het is van groot belang dat werkgevers daarin investeren, door meer geld vrij te maken voor scholing van ondernemingsraden op strategisch gebied. De ondernemingsraden zelf willen daar graag kennis over opdoen.’ Passchier ziet ook een rol weggelegd voor commissarissen. ‘Bij het strategisch beraad over → OR & COMMISSARIS Special 17 Robotisering

Wetsweetjes & codekennis

Heeft u een cursus, onlinekat of online reisgidsen? Gebruik Online Touch: folder naar een digitale publicatie converteren.

OR & Commissaris special Lees publicatie 10Home