onderzoek gebruikt, bespaart twee- tot drieduizend euro per jaar. Daarmee heeft hij de heffing al drie keer terugverdiend. Een ander baanbrekend project was de droging van bloembollen in houten kisten. De kisten werden voorzien van een systeem voor luchtcirculatie. Dat leidde tot 30 procent energiebesparing. De lagere energiekosten voor de teler overtroffen ook hier enkele malen de productschapheffing.’ De innovatie rond de droging van bollen kwam voort uit fundamenteel onderzoek. Dat geldt ook voor de biologische bestrijding in kassen. ‘De invloed van de gouden driehoek van kennisinstellingen, overheid en bedrijven op de productie van veilig voedsel en verduurzaming van de tuinbouw is enorm geweest.’ Topsector De topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen heeft onlangs de nota Bron voor Groene Economie 2.0 uitgebracht. Een plan met een horizon tot 2030. Van den Ende: ‘Ook hier is publiek-private samenwerking essentieel voor de uitvoering, maar we zitten in een interbellum waarin we niet goed weten hoe we de financiering van agrarisch praktijkonderzoek vorm kunnen geven. Nu er geen collectief geld meer wordt opgehaald, moet ik voor elk PPS-project met de pet langs 40.000 tuinbouwbedrijven. ‘Wie wil er meebetalen aan onderzoek naar de bestrijding van, om maar een fictieve naam te noemen, de geelgestreepte hamerkever in krokussen?’ Dat wil die individuele teler dus niet. Hij heeft er het geld niet voor en hij ziet ook niet direct het langetermijnperspectief.’ Nu moet ik voor elk PPS-project met de pet langs 40.000 tuinbouwbedrijven De oplossing voor de opvolgers van de productschappen, zoals de brancheorganisatie BO Akkerbouw, is volgens hem een Algemeen Verbindend Verklaring (AVV) voor niet-competitief onderzoek, zodat alle telers uit een sector een bijdrage betalen aan het onderzoek. ‘Maar tot op heden zie ik nog niet dat het ministerie van Economische Zaken zo’n AVV zal verstrekken. Men is bang dat een productschap 2.0 wordt gecreëerd. Geen AVV afgeven is echter in niemands belang, want daarmee blokkeer je het doel voor méér voedselproductie op de vierkante meter met minder gewasbescherming. Een programma als ‘Kas als Energiebron’ heeft onder meer als doel om een klimaatneutrale voedselproductie onder glas te bereiken in 2020. Maar zonder geld gaat ook dat niet slagen.’ Jong initiatief Gelukkig ziet Van den Ende hier en daar ook positieve ontwikkelingen. ‘Er is een nog jong initiatief van toeleveranciers uit de glastuinbouw die zich hebben verenigd in wat een ‘Club van 100’ moet worden. Via een lidmaatschap wil men geld voor toegepast onderzoek door Wageningen bijeen krijgen. Daar zouden zich ook primaire producenten bij moeten aansluiten, al zit daar nu juist het geldgebrek. Dan kunnen we weer consortia met een open innovatiesysteem opzetten, waarbij de kennis uit projecten voor iedere teler beschikbaar komt.’ Mondiaal moeten we naar een hogere productie om de wereldbevolking te voeden, zegt Van den Ende. ‘Met onze zaadveredelingsbedrijven hebben we goud in handen om wereldmarktleider te zijn en bij te dragen aan voldoende en gezond voedsel. Door de koppeling van publieke aan collectief-private gelden, aangevuld met Europees geld, kunnen we omvangrijke programma’s ontwikkelen die gewicht in de schaal leggen.’ n SERspecial 41 Ernst van den Ende, Wageningen Universiteit, over de voortgang van het onderzoek

Harry Paul, Voedsel- en Warenautoriteit, over nieuwe kwaliteitssystemen

Heeft u een brochure, digimagazine of eclubbladen? Gebruik Online Touch: editie digitaal bladerbaar uitgeven.

SERmagazine PBO-Special Lees publicatie 10Home