Als alle schappen zo beperkt en slagvaardig hadden gewerkt als het Bosschap, was het PBO-stelsel er nu nog geweest dan bij de bedrijfschappen. Vooral bij het Productschap Tuinbouw was de achterban erg verdeeld. De schapbesturen zelf hebben in die tijd ook te weinig eensgezindheid getoond. Veel productschappen waren niet alleen groter, maar voelden zich ook groter. Als we met z’n allen bij de SER vergaderden, zochten de voorzitters van de grote productschappen elkaar op bij de koffie. Wij pasten als Bosschap met alle medewerkers wel aan één zo’n tafel.’ Hoe kijkt u terug op de politieke discussie over het PBO-stelsel? ‘In mijn tijd bij het Bosschap heb ik regelmatig met Kamerleden gepraat over de waarde en het bestaansrecht van het PBO-stelsel. Maar niet iedereen zag die waarde. Het CDA is altijd voorstander van de schappen geweest, de PvdA twijfelde en in de VVD was de verdeeldheid het sterkst.’ Beoordelingskader Jorritsma’s partijgenoot Henk Kamp, minister van Economische Zaken, wilde de schappen liefst behouden, maar zag een toenemend aantal Kamerleden dat voor opheffing pleitte. VVD-Kamerlid Charlie Aptroot was hun gepassioneerde aanvoerder – hij diende vele moties over de schappen in. In het voorjaar van 2011 vroeg hij in een motie om beoordeling van de taken van de schappen: welke taken zijn onmisbaar en kunnen die ook elders dan bij een schap worden uitgevoerd? Kamp vroeg Jorritsma om voorzitter te worden van de commissie die dat beoordelingskader moest opstellen. ‘Niet toevallig’, oordeelt ze achteraf. ‘Mijn standpunt was genuanceerd en bekend: de schappen behouden, maar sommige wel flink versoberen. De discussie moest meer rationeel gevoerd worden, op basis van argumenten. Bij zowel de voor- als tegen20 SEPTEMBER 2015 standers zag je dat ideologische uitgangspunten en emotie de boventoon voerden. Ik heb geprobeerd de ratio terug te brengen in de discussie: laat de schappen doen wat voor de betreffende sectoren gedaan moet worden en meer niet. Dat was ook de strekking van het rapport dat we in het najaar van 2011 uitbrachten: behoud de schappen, maar laat ze alleen wettelijke taken uitvoeren.’ Ik vind opheffing van de schappen nog steeds een vreemd standpunt voor een VVD’er Verwachtte u dat uw conclusie zou worden overgenomen? ‘Behalve een beoordelingskader hebben we in ons rapport ook een analyse van het stelsel opgenomen, omdat daar gezien de politieke discussie behoefte aan was. Ik hoopte bij het uitbrengen van het rapport dat het gesprek weer op basis van gezond verstand gevoerd zou kunnen worden. Ik had het gevoel: als hier goed over wordt nagedacht, wordt het PBO-stelsel niet opgeheven. Maar het tij bleek helaas niet meer te keren. Door de val van het eerste kabinet-Rutte in het voorjaar van 2012 werd het onderwerp aangehouden. Vervolgens bleek uit het regeerakkoord van het tweede kabinet Rutte dat er plotseling een Kamermeerderheid van PvdA en VVD voor opheffing was. Dat verbaasde me. Maar achteraf moet je concluderen dat de commissie-Jorritsma is ingehaald door het regeerakkoord.’ Pagina 19

Pagina 21

Heeft u een jaarverslag, emagcreator of digi-mailings? Gebruik Online Touch: weekblad online zetten.

SERmagazine PBO-Special Lees publicatie 10Home