Gaat het al een beetje in die richting? ‘Er zijn zeker al inspirerende voorbeelden. Veelal kleinschalige gemeenschappen waar mensen tot mooie initiatieven komen. In Utrecht bijvoorbeeld wonen studenten samen met mensen met een psychische aandoening. De studenten betalen wat minder huur in ruil voor bepaalde activiteiten in huis, de mensen met de psychische aandoening wonen in een ‘normale’ setting. Zo helpen mensen elkaar. Het is heel interessant om vraag en aanbod van verschillende groepen zo bij elkaar te brengen. Maar het werkt alleen als je ruimte laat voor het spontaan ontstaan van initiatieven. Als je dit tot een nieuw frame bombardeert waar andere initiatieven ook weer in moeten passen, dan werkt het totaal niet. Aan de andere kant zijn er ook voorbeelden van hoe het niet moet. Dit weekend las ik nog een verhaal van een man met een beperking die zijn uitkering dreigt kwijt te raken omdat hij vrijwilligerswerk doet. Dan zitten we dus weer in het model van: gij zult participeren op de manier zoals wij hebben bedacht. Daar raken mensen heel gefrustreerd van. Ze worden behandeld alsof ze alleen maar profiteren, terwijl ze niets liever willen dan een bijdrage leveren aan de samenleving op de manier die bij hen past. Mensen worden nog steeds in modellen gedrukt waar ze niet in passen. Als we dat blijven doen, dan betekent dit dat veel geld wordt verspild en veel talent onbenut blijft.’ Moeten we niet voorkomen dat mensen ten onrechte aanspraak maken op een uitkering? ‘Elke regeling heeft haar uitwassen; er is altijd een stukje fraude of oneigenlijk gebruik. Dat is nu eenmaal zo. ‘Voor mensen met een beperking of chronische ziekte is werken: je talent inbrengen’ Maar uit onderzoek blijkt dat de meeste mensen met een ziekte of beperking dolgraag willen werken. Ze worden daarin belemmerd omdat er nog steeds vanuit bureaucratische kokers wordt gedacht: de werkkoker, de zorgkoker, de onderwijskoker, de vervoerskoker. De decentralisaties binnen het sociale domein zouden dat gaan veranderen, maar het komt toch echt voor dat iemand met een beperking zijn baan moet opgeven, omdat de eigen bijdrage die hij voor aangepast vervoer moet betalen net zo hoog is als wat hij met werken verdient. Laten we iets doen aan de belemmeringen die verhinderen dat mensen aan het werk gaan Mijn pleidooi is: doe iets aan de belemmeringen die verhinderen dat mensen aan het werk gaan. Het percentage mensen dat niet bereid is te werken, is maar heel klein. Richt daar niet alle energie op. Als we willen dat iedereen meedoet, moeten we ‘omdenken’. Niet uitgaan van wat deskundigen voor mensen hebben bedacht, maar die mensen zelf vragen naar hun wensen en vermogens, en hen daarin ondersteunen en faciliteren. Wij komen als Ieder(in) vooral op voor de belangen van mensen met een arbeidsbeperking, maar uiteindelijk geldt hetzelfde voor andere groepen die onderaan de maatschappelijke ladder staan. We zouden in onze samenleving veel meer ruimte moeten maken voor diversiteit. Omdat echte diversiteit een samenleving stabieler en sterker maakt.’ Zou het helpen als iedereen in 2050 een basisinkomen krijgt? ‘We zouden dan in ieder geval veel regelgevende en controlerende instanties kunnen afschaffen. Dat scheelt enorm veel bureaucratie en kosten. Een basisinkomen kan mensen stimuleren om dat in te brengen waar zij goed in zijn, zonder dat ze constant het gevoel krijgen dat ze profiteurs zijn. De grootste klacht van mensen met een arbeidsbeperking gaat over de manier waarop ze door het systeem worden bejegend: je staat niet 1-0, maar 20-0 achter. Er wordt standaard vanuit gegaan dat je meer vraagt dan je nodig hebt, en meer kunt dan je in de prak26 SEPTEMBER 2017 - NR.9 Pagina 25
Column: Investeren in werkzekerheidScoor meer met een e-commerce shop in uw folders. Velen gingen u voor en publiceerden onderzoeksrapporten online.
SERmagazine september 2017 Lees publicatie 10Home